سیستم تولید به هنگام (JIT)

مقدمه :
سیستم تولید به موقع ( Just-In-Time ) یکی از پیشرفته ترین سیستمهای برنامه ریزی است که در صدر هرم سیستمهای نوین برنامه ریزی و کنترل تولید قرار گرفته است .
امروزه به لحاظ محدودیتهای اقتصادی و توسعه و پیچیدگی بازارها ، استفاده بهینه از منابع در دسترس و شناخت و پاسخگویی به موقع به خواسته های مشتری در بخش های مختلف بازار به امری اجتناب ناپذیر تبدیل گردیده و سازمانها را بر آن داشته تا با حذف ساختارها و روشهای کار سنتی ، سهم خود را در بازار حفظ نمایند . سیستم تولید به موقع که نخستین بار توسط تائیچی اونو در شرکت تویوتا به کار گرفته شد یکی از همین سیستمها است که به سرعت مورد توجه سایر شرکتهای ژاپنی قرار گرفت و با توجه به یکسان بودن فرهنگ خاص مورد نیاز این سیستم در اکثر شرکتهای ژاپنی اجرا گردیده و توسعه یافت . اما با گذشت حدود سه دهه از معرفی این نظام و علیرغم تلاشی که اکثر سازمانهای غیر ژاپنی در جهت بکارگیری اصول این نظام صرف کردند ، به دلایلی که درباره ی ایران هم صادق است ، یعنی برداشت و تعاریف پراکنده اصول و نظریات این سیستم ، توسعه و اشاعه آن از رشد قابل ملاحظه ای برخوردار نبوده و اکثر افراد آنرا تنها برنامه ای برای کنترل موجودی تلقی می نمایند. در حالی که حذف موجودی اضافی انبارها تنها یکی از اصول مورد اشاره و توجه این نظام می باشد .
از دیگر فواید این سیستم می توان به کاهش قابل توجه کار درجریان ساخت ، زمان تحویل محصول به مشتری ، فضای مورد نیاز ، ضایعات ، ضایعات دورریز و دوباره کاری ، افزایش در بهره وری ، بهبود روابط با عرضه کنندگانی که بهتر و موفق تر هستند و نیروی کار دارای انگیزه ، راضی و با نشاط تر اشاره کرد .

تعریف عمومی JIT
« سیستمی جامع برای کنترل موجودی ها ی تولید است. در این سیستم هیچ موجودی مواد اولیه خریداری نمی شود و هیچ محصولی ساخته نمی شود مگر هنگامی که ضرورت ایجاب کند. این سیستم اساسا بر کاهش هزینه ها از طریق حذف موجودی های انبار تمرکز دارد.» به عبارت دیگر ، نظام (سیستم ) تولید به موقع، تفکر و نگرش نوین در اداره سازمانهای صنعتی است که با اصول، تکنیکها و روشهای خاصی، به دنبال حذف کامل اتلاف و افزایش بهره وری در تمامی فعالیتهای داخل و خارج سازمان می باشد .
ﻧﻈﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﭼﯿﺰی ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﺎﻻوﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ‬ ﻣﻮاداﺳﺖ.ﯾﮏ ﻓﻠﺴﻔﻪ وﺗﻔﮑﺮاﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺪف آن”ﺣﺬف ﺟﺎﻣﻊ اﺗﻼف” و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ازﺑﻪ ﻫﺪر رﻓﺘﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ درﻫﻤﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺒﺘﮑﺮاﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮدراﯾﻦ ﻣﻮرد ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ: “ﻫﺪف ﻣﺎ ﺣﺬف ﺟﺎﻣﻊ اﺗﻼف وﺑﯿﻬﻮدﮔﯽ‬ اﺳﺖ”

عناصر و ویژگی های عمده ی سیستم JIT در فرآیند تولید
۱- سرعت یکنواخت و هموار تولید. یکی از هدف های با اهمیت سیستم JIT ، برقراری جریان مستمر تولید است که با خرید مواد و کالا ها از فروشندگان شروع و با تحویل کالا به مشتریان تمام می شود. سرعت های نا هماهنگ تولید ، موجب تاخیر یا ایجاد موجودی های بیش از اندازه کالاهای در جریان ساخت می گردد. این هزینه های بدون ارزش افزوده {۳} ، در سیستم JIT حذف می شوند یا به نحو چشمگیری کاهش می یابند.
۲- حذف نقاط بحرانی . چنانچه در طی فرآیند تولید کلیه دوایر با سرعتی هماهنگ کار نکنند ، محصولات نیمه تمام در دوایر با سرعت پایین تر انباشت می شوند که باعث افزایش هزینه های نگهداری می شود. به این دوایر نقاط بحرانی گفته می شود و فرآیند حذف آن ها پروسه حذف نقاط بحرانی نامیده می شود. در سیستم JIT ، کالاها در هر یک از مراحل تولید تنها هنگامی ساخته می شود که در مرحله ی بعدی مورد نیاز باشد. در این صورت ، موجودی کالاهای در دست ساخت بین مراحل تولید کاهش می یابد یا کلاً حذف می شود. در نتیجه ، مدت انتظار و هزینه های بدون ارزش افزوده آن کاهش می یابد. در این روش تولید هیچ کالایی قبل از دریافت پیام از مرحله ی تولیدی بعد ساخته نمی شود ، موجودی ها اضافه نمی گردد و فرآیند تولید جریانی هموار و یکنواخت خواهد داشت. (بخشی-۱۳۸۴)
۳- خرید یا تولید به مقدار نسبتاً کم. در سیستم JIT ، کالاها به منظور ایجاد موجودی انبار خریداری یا ساخته نمی شود و تنها هنگام ضرورت برای تهیه یا ساخت آن اقدام می گردد. نتیجه این کار ، کاهش فضای انبار مورد نیاز و زمان عاطل و همچنین هزینه های بدون ارزش افزوده آن است.
۴- راه اندازی سریع و کم هزینه ی ماشین آلات. با توجه به تولید مقادیر نسبتاً کم در هنگام ضرورت ، لازم است که بتوان راه اندازی ماشین آلات را به سرعت انجام داد. فن آوری پیشرفته تولید و کنترل ماشین ها توسط کامپیوتر در جهت دستیابی به این هدف کمک می کند.
۵- کیفیت بالا برای مواد اولیه و کالاهای ساخته شده. اگر قرار است که کالا ها و قطعات هنگام نیاز در دسترس قرار گیرد ، لازم است که کیفیت آن نیز در سطحی قابل قبول باشد. زیرا در غیر این صورت ، خط تولید دچار وقفه و مبالغ با اهمیتی از هزینه های بدون ارزش افزوده ایجاد می شود. علاوه بر این ، چون موجودی بسیار کمی از کالاهای ساخته شده نگهداری می گردد لازم است که کیفیت آن نیز در سطح بالا و قابل قبول باشد. به این دلیل ، سیستم کنترل جامع کیفیت {۴} غالبا با سیستم JIT همراه است.
۶- سیستم اثر بخش نگهداری تجهیزات. نظر به اینکه کالاهای مورد نیاز مشتریان باید به موقع ساخته شود ، نمی توان خرابی تجهیزات و توقف فرآیند تولید را به آسانی تحمل کرد. به این ترتیب ، ایجاد سیستم نگهداری مستمر و اثر بخش تجهیزات و ماشین آلات یک ضرورت محسوب می شود که به نوبه خود از خرابی تجهیزات و توقف تولید تا حد امکان جلوگیری می کند.
۷- بهبود سیستم تولید از طریق کار گروهی. حفظ توان رقابت در بازارهای جهانی ایجاب می کند که واحد های تولیدی همواره در جستجوی راه هایی برای بهبود کیفیت محصولات ، افزایش کارایی عملیات و حذف هزینه های بدون ارزش افزوده باشند. این دستاوردها به بهترین شکل ممکن می تواند از طریق کار گروهی حاصل شود و بسیاری از واحدهای تولیدی از طریق ایجاد سیستم های انگیزش ، این وضعیت را در واحد خود ایجاد می کنند.
۸- تنوع مهارت های کارکنان و انعطاف تجهیزات. اجرای سیستم JIT ایجاب می کند که تجهیزات تولیدی انعطاف لازم را برای تولید کالاهای متنوع داشته باشد و کارکنان نیز مهارتی متنوع را برای کار با این تجهیزات کسب نمایند. با دسته بندی ماشین آلات در واحد هایی که قادر است مجموعه ای از کالاها را با فن آوری مشابه تولید کند ، کارگران دارای مهارت های متنوع نیز می توانند با این ماشین آلات کار نمایند. این دسته بندی غالبا با اصطلاحفن آوری گروهی {۵} مورد اشاره قرار می گیرد.
۹- توسعه ی نیروی کار با قابلیت های انعطاف. منظور استفاده از نیروهای کار متخصص است که می توانند فعالانه با بازاریابی هوشمندانه برای محصولات و یافتن عرضه کنندگان مواد اولیه ی مرغوب و ارزان در جهت نیل به اهداف JIT گام بردارند.
۱۰- معامله با عرضه کنندگان محدود. سبب می شود که شرکت همواره از جهت تامین به موقع مواد اولیه مطمئن باشد و نیازی به ذخیره سازی غیر ضروری مواد اولیه نباشد. (بخشی،۱۳۸۴)

اهداف اجرای یک سیستم JIT
به طورخلاصه میتوان گفت که اهداف اجرای سیستمJIT عبارتند از:
۱- حذف تمام فعالیتهایی که هیچ گونه ارزش افزوده ای به محصول اضافه نمی کند.
۲- کیفیت مطلوب تولید – در سیستم JIT انجام درست هرفعالیت ، لازم ، ضروری و حیاتی است و همچنین کیفیت تولید باید تضمین شده باشد.
۳- تأکید بربهبود مداوم – فلسفه کایزن یا بهبود مداوم در سیستم تولیدی JIT در حد اعلای آن استفاده می شود.
۴- تأکید بر ساده سازی عملیات – در سیستم JIT سعی بر این است که عملیات در ساده ترین شکل خود انجام شوند.
۵ – اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮای رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﺮﮐﺘﻬﺎی رﻗﯿﺐ وﺣﻔﻆ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ رﻗﺎﺑﺖ درﺑﻠﻨﺪﻣﺪت
۶- اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﺑﻬﺮه وری درﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ

مزایای سیستم JIT در تولید
اگر سیستم JITبا موفقیت اجرا شود ، مزیتهای مهمی را به دنبال خواهد داشت که اهم آنها عبارتند از:
۱) کاهش میزان موجودی(مواد – کالای در جریان ساخت – کالای ساخته شده).
۲) کاهش فضای مورد نیاز (نظیر انبار).
۳) افزایش کیفیت تولید و کاهش دوباره کاری و ضایعات.
۴) کاهش زمانهای تاخیر ساخت.
۵) افزایش بهره وری و شاخص زمانی استفاده از ماشین آلات.
۶) داشتن رابطه حسنه با فروشندگان.
۷) کاهش نیاز به کارگر غیر مستقیم نظیر انباردار ، بازرس مواد و غیره.
۸) ﺑﻬﺒﻮدرواﺑﻂ ﮐﺎری ﺑﯿﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن
۹) ﺳﻮد ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﻬﺒﻮد رﺿﺎﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮی
‬
ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم درﯾﮏ ﻧﮕﺎه:‬
‫ﻗﺒﻞ ازﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم،ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﻈﺎم ﺑﻄﻮرﺧﻼﺻﻪ اراﺋﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﮐﺎرﻧﻈﺎم‬ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪوﮐﺎرﮐﺮدن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﯾﻌﻨﯽ ازﻗﺴﻤﺖ ﻓﺮوش وﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬ ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ وﻣﻮﻧﺘﺎژ، و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻗﻄﻌﺎت و ﻣﻮاداوﻟﯿﻪ ﺷﺮوع ﻣﯽ ﺷﻮد.ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ‬ ﺑﺮای ﯾﮏ ﺗﺎﺳﻪ ﻣﺎه آﯾﻨﺪه ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽ ﺷﺪﺗﺎﻣﺮاﮐﺰﮐﺎری وﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮادوﻗﻄﻌﺎت ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎری‬ ﺧﻮدراﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﻨﺪ.ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روزاﻧﻪ ﻧﯿﺰﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﺗﺪوﯾﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد.ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮدن ﺣﺠﻢ ﺑﻬﺮدرﻧﻈﺎم‬ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﯾﮏ اﺻﻞ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ.درﻧﻈﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪﺑﻬﻨﮕﺎم ازﯾﮏ ﻧﻈﺎم ﺳﺎده ﮔﺮدش ﻣﻮاد ﮐﻪ ﮐﺎﻧﺒﺎن‪)kanban(‬‬ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺮای ﺣﺮﮐﺖ ﻣﻮادازﯾﮏ ﻣﺮﮐﺰﮐﺎری ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰﮐﺎری دﯾﮕﺮاﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد.ﻗﻄﻌﺎت درﭘﺎﻟﺘﻬﺎی‬ ﮐﻮﭼﮏ واﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.وﺗﻨﻬﺎ ﺗﻌﺪاد ﻣﺸﺨﺼﯽ ازاﯾﻦ ﭘﺎﻟﺘﻬﺎ درﻧﻈﺎم وﺟﻮد دارد.وﻗﺘﯽ ﮐﻪ‬ ﻫﻤﻪ ﭘﺎﻟﺘﻬﺎ ﭘﺮﺷﺪ،ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪه وﺗﺎزﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪی ﺗﻮﻟﯿﺪ(اﯾﺴﺘﮕﺎه ﮐﺎری ﺑﻌﺪ) ﭘﺎﻟﺖ ﺧﺎﻟﯽ‬ اراﺋﻪ ﻧﮑﻨﺪ،ﻫﯿﭻ ﻗﻄﻌﻪ دﯾﮕﺮی ﺗﻮﻟﯿﺪﻧﻤﯽ ﺷﻮد.ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻮﺟﻮدی درﺟﺮﯾﺎن ﻓﻘﻂ ﻣﺤﺪودﺑﻪ ﭘﺎﻟﺘﻬﺎی‬ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده وﻗﻄﻌﺎت ﻓﻘﻂ درزﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﻣﻮردﻧﯿﺎزاﺳﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد.درزﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪﻗﻄﻌﺎت ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﻗﺒﻞ‬ ازاﺗﻤﺎم روز ﮐﺎری ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﺎرﮔﺮان درﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯽ ودرﮐﺎرﻫﺎی ﺗﯿﻤﯽ دﯾﮕﺮﺑﺮای‬ ﺑﻬﺒﻮد ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﻄﻌﺎت دردﺳﺘﻪ ﯾﺎﺑﻬﺮﻫﺎی ﯾﮏ ﻋﺪدی ﻫﺪف اﯾﺪه ال ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم‬ اﺳﺖ.‬ ﺗﺎﮐﯿﺪﺑﺮﮐﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﺑﻬﺮوﻟﺰوم ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺎدوﺳﺮﯾﻊ،آﻣﻮزش وﭘﺮورش ﮐﺎرﮔﺮاﻧﯽ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻬﺎرت و وﻇﯿﻔﻪ‬ را ﺿﺮوری ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ.آﻣﻮزﺷﻬﺎی ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ازﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﺎﺷﯿﻦ‬ دﯾﮕﺮﺑﺮوﻧﺪوﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪﮐﺎرﻫﺎی آﻣﺎده ﺳﺎزی،ﻧﮕﻬﺪاری وﺗﻌﻤﯿﺮﻣﺎﺷﯿﻦ رااﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪﻻزم ﻣﯽ‬ﺷﻮد.ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﯿﺎزﺑﻪ ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎی وﺳﯿﻌﺘﺮی دارد،ﺑﻠﮑﻪ ﮐﺎرﮔﺮوﻫﯽ وﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ اﻓﺮادﺑﺎﻫﻢ ﻧﯿﺰﻣﻬﻢ‬ اﺳﺖ،زﯾﺮا ﻣﻮﺟﻮدی ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺟﻮدﻣﯽ آﯾﺪ،وﺟﻮدﻧﺪارد.ﻟﺬاﮐﻞ ﻧﻈﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎﯾﺪﺑﻪ‬ ﻃﻮرﻧﺰدﯾﮑﺘﺮی ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﮐﺎرﮔﺮان ﻫﻤﺎﻣﻨﮓ ﺷﻮد.اﺳﺘﻘﺮارﺗﺠﻬﯿﺰات ودﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎدرﻧﻈﺎم ﺑﻬﮕﺎم ﺑﺎﯾﺪ اﺳﺘﻘﺮاری‬ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎآن ﺑﺎﺷﺪزﯾﺮاﻣﻮﺟﻮدی ﮐﺎﻻدرﺳﻄﺢ ﮐﺎرﮔﺎه ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﯽ ﺷﻮد،ﻧﻪ دراﻧﺒﺎرﻫﺎوﺑﯿﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ.‬ ﺑﻄﻮرﯾﻘﯿﻦ درﻧﻈﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎﻻ ﻋﺎﻣﻠﯽ اﺳﺎﺳﯽ اﺳﺖ.ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻗﻼم ﻣﻌﯿﻮب ﺳﺒﺐ اﺗﻼف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ﻣﻮاد،دﺳﺘﻤﺰدو ﺳﺮﺑﺎری ﮐﻪ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد آن اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ،ﻣﯽ ﮔﺮدد،ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻗﻒ ﺧﻂ ﺗﻮﻟﯿﺪﻧﯿﺰﻣﯽ‬ﺷﻮد. ازآﻧﺠﺎﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﻣﻮﺟﻮدی ﺑﺮای ﺟﺒﺮان اﺷﺘﺒﺎه ﻧﮕﻬﺪاری ﻧﻤﯽ ﺷﻮد،ﻗﻄﻌﺎت وﻣﻮادارﺳﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ دارای ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ.ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﺪدرﺻﺪ ﻣﻄﻠﻮب را آﺳﺎن ﻧﻤﯿﮑﻨﺪ‬،زﯾﺮا اﻗﻼم ﻣﻌﯿﻮب ﻓﻮرا ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪی ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺸﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد.‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم اﯾﻨﮑﻪ،راﺑﻄﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮاداوﻟﯿﻪ وﻗﻄﻌﺎت درﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم راﺑﻄﻪ ای وﯾﮋه اﺳﺖ،‬ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻗﻄﻌﺎت اوﻟﯿﻪ وﻣﻮاداوﻟﯿﻪ درواﻗﻊ ﻗﺴﻤﺘﯽ ازﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬ﮐﺎرﮔﺎﻫﻬﺎی داﺧﻞ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﭘﺎﻟﺖ وﮐﺎﻧﺒﺎن درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ.از آﻧﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮدﮐﻪ ﻗﻄﻌﺎت را ﺑﻄﻮر‬ ﻣﮑﺮر ودر ﺑﻬﺮﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﻮﻟﯿﺪﺣﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ.ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی روﺷﻬﺎی ﺣﻤﻞ وﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮدن‬ ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺧﺮﯾﺪار،ﺑﺮای ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﻬﺘﺮآن ﺑﺎﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم ﺿﺮوری اﺳﺖ.ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از‬ ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻗﻄﻌﺎت وﻣﻮادی را ﮐﻪ دارای ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎﻣﻞ ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‬‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ و ارﺳﺎل ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.‬ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم درﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه ﺗﻤﺎم ﺑﺨﺸﻬﺎی ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ازﻗﺒﯿﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی،ﮐﯿﻔﯿﺖ، ﺗﻮﻟﯿﺪ، ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ﻣﻮاد وﻗﻄﻌﺎت ورواﺑﻂ ﮐﺎرﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ ﮐﻪ دراﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪﺑﺎﺧﻮدﺳﻮدوﻓﺎﯾﺪه ﺑﺎﻟﻘﻮه ای‬ داردﮐﻪ درﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﻇﺎﻫﺮﻣﯽ ﺷﻮد.ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﯿﺎده ﮐﺮدن ﻧﻈﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻬﻨﮕﺎم اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺎزده ﻣﺠﻤﻮع داراﯾﯿﻬﺎی‬‬
ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ.اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺎزده ﻣﺠﻤﻮع داراﯾﻬﺎ ازراه اﻓﺰاﯾﺶ درآﻣﺪ،ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎوﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری‬ ﮐﻤﺘﺮﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ.ﺑﺎﺣﺬف ﻣﻮﺟﻮدﯾﻬﺎ ﮐﻪ رﯾﺸﻪ واﺳﺎس ﻫﻤﻪ ﺿﺮروزﯾﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎرﻣﯽ رود،ﺿﺮورت‬ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﮔﺮدد.ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﻈﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪﺑﻬﻨﮕﺎم ﺑﺮاﺳﺎس ﻓﻠﺴﻔﻪ‬ ﺑﻬﺒﻮدﻣﺴﺘﻤﺮﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.‬

مبانی تولید به هنگام:
اصولی در تولید به هنگام وجود دارند که قبل از اجرای آن لازم است به آنها واقف باشید:
۱- ﺗﺪوﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪﺑﺮاﺳﺎس ﺳﻔﺎرش ﺑﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎی واﻗﻌﯽ.‬
‫۲- ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ واﺣﺪی (ﺣﺠﻢ ﺑﻬﺮﯾﮏ واﺣﺪ).‬‬
۳- ﺣﺬف ﺟﺎﻣﻊ وﮐﺎﻣﻞ اﺗﻼف.‬
‫۴- ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺘﻤﺮﺟﺮﯾﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ.‬‬
‫۵- ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎﻣﻞ.‬‬
‫۶- اﻫﻤﯿﺖ دادن واﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن.‬‬
‫۷- ﺣﺮﮐﺖ درﺟﻬﺖ ﺣﺬف ﭘﯿﺸﺎﻣﺪﻫﺎی ﺗﺼﺎدﻓﯽ.‬‬
‫۸- اﻓﻖ ﻧﮕﺮش ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت.‬‬
‫۹- ﮐﺎﻫﺶ زﻣﺎن آﻣﺎده ﺳﺎزی ﺗﺠﻬﯿﺰات.‬‬
‫۱۰- ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﺎرﮔﺮان ﭼﻨﺪوﻇﯿﻔﻪ ای.‬‬
درﻣﻮرداﺟﺮای اﺻﻮل ﻓﻮق دوﻧﻈﺮوﺟﻮد دارد.ﻋﺪه ای ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪﮐﻪ ﻫﺮﯾﮏ ازاﺻﻮل ﻓﻮق ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا‬ ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻣﯽﺗﻮان ﻫﺮﯾﮏ رادرﺑﺨﺶ ﯾﺎ ﺑﺨﺸﻬﺎﯾﯽ ازﺳﺎزﻣﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﮑﺎرﮔﺮﻓﺖ ﻧﻈﺮﯾﻪ دﯾﮕﺮی‬ وﺟﻮدداردﮐﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪاﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮدارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻣﯿﺎن اﯾﻦ اﺻﻮل،ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮدﺗﺎﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎرا‬ ﺑﺘﻮان ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎﻫﻢ درﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ اﺟﺮادرآورد.ﻫﺮﻧﻈﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪﺑﻬﻨﮕﺎم ﻧﯿﺎزﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای‬ اﺟﺮای ﺗﻤﺎﻣﯽ اﺻﻮل وﺟﺰﺋﯿﺎت آن دارد. ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﺟﻨﺒﻪ ازﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎﻣﻮﺟﺐ ﻋﺪم‬ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺰاﯾﺎی ﻣﻮرد ﻧﻈﺮآن ﻣﯽ ﺷﻮد،ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺧﺮاﺑﯿﻬﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰدرﭘﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.

برای اجرای سیستم تولید به هنگام چه باید کرد:
ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ و اﺟﺰاﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ قبل از اجرا میبایست به خوبی شناخته شوند و ﺑﺎﯾﮑﺪﯾﮕﺮاﻏﺪام ﺷﻮﻧﺪﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺟﻬﺖ‬ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪافJIT ‬ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
۱- ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن:‬
‫ﺟﻠﺐ ﻣﻮاﻓﻘﺖ وﺣﻤﺎﯾﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺎرﮐﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ دردﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ ﯾﮏ اﺻﻞ ﮐﺎﻣﻼ‬ ﺿﺮوری درﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‪ JIT‬اﺳﺖ. ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﯾﺖ وﺗﻮاﻓﻖ،ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ دادن واﻃﻼع رﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ﮔﺴﺘﺮه ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺷﺮﮐﺖ ﺳﻮد ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ.اﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﯿﺰان زﻣﺎن وﺗﻼش ﻻزم دراﺟﺮایJIT‬راﺗﺎﺣﺪزﯾﺎدی ﮐﺎﻫﺶ داده وﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﺣﺘﻤﺎل اﯾﺠﺎد ﻣﺸﮑﻼت اﺟﺮاﯾﯽ را ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ.ﺣﻤﺎﯾﺖ وﺗﻮاﻓﻖ ﻣﯽ‬ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﮔﺮوﻫﻬﺎی زﯾﺮﺟﻠﺐ ﺷﻮد:‬‬‬
‫اﻟﻒ) ﺳﻬﺎﻣﺪاران و ﻣﺎﻟﮑﯿﻦ ﺷﺮﮐﺖ: دراﯾﻨﺠﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎﮐﯿﺪروی ﮐﺴﺐ ﺳﻮد درﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﻗﺮارداده ﺷﻮد و‬ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ درآﻣﺪﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﺮای ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﺎﻟﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﻻزم ﺑﺮای‬ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‪ JIT‬ﺻﺮف ﺷﻮﻧﺪ.ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ روﺷﻨﯽ ﺗﺼﺮﯾﺢ ﺷﻮدﮐﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ‪ JIT‬ﺗﻨﻬﺎدر ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت‬ ﻋﺎﯾﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدد.‬‬‬‬
‫ب) ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎی ﮐﺎرﮔﺮی:ﺗﻤﺎم اﺗﺤﺎدﯾﻪ ﻫﺎی ﮐﺎرﮔﺮی وﮐﺎرﻣﻨﺪی ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ازاﻫﺪاف ‪ JIT‬ﻣﻄﻠﻊ ﺷﺪه‬ ودرﻣﻮرداﯾﻨﮑﻪ ﭼﻄﻮراﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮاﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎی آﻧﻬﺎﺗﺎﺛﯿﺮﻣﯽ ﮔﺬاردآﮔﺎه ﺷﻮﻧﺪ.اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ درﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﯾﺖ‬‬‬
‫اﺗﺤﺎ دﯾﻪ ﮐﺎرﮔﺮی ﺑﺮای ﮐﻤﮏ ﺑﻪ اﺟﺮاوﺑﺮﻃﺮف ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺸﮑﻼت ﻧﻬﺎﻧﯽ اﻫﻤﯿﺖ دارد.‬‬
‫ج) ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ:اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ درﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ درﺗﻤﺎﻣﯽ ﺳﻄﻮح ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪو ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻣﺎده اﯾﺠﺎد ﻣﺜﺎﻟﻬﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﮐﺎرﮔﺮان وآﻣﺎده ﺳﺎزی ﻓﺮاﯾﻨﺪﺑﺮای ﺗﻐﯿﯿﺮرﻓﺘﺎرﻫﺎ‬ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻼش ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺘﻤﺮﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪﮐﺎرﮐﻨﺎن ﮐﺎرﮔﺎﻫﻬﺎ اﺳﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺟﺰء‬ ﻻﯾﻨﻔﮏ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﯽ ﮔﺮدد.‬‬
‫د) ﺣﻤﺎﯾﺖ دوﻟﺖ:دوﻟﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺧﻮدراازﺷﺮﮐﺘﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ اﺟﺮای‪JIT‬دارﻧﺪ‬ را ﺑﺎ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮﮐﺮدن ﻣﺪت ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺎﻟﯿﺎت و ﺳﺎﯾﺮﺗﺸﻮﯾﻘﻬﺎی ﻣﺎﻟﯽ اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ.اﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﺷﺮﮐﺘﻬﺎ‬ اﯾﺠﺎد اﻧﮕﯿﺰش ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی اﺟﺮای‪ JIT‬را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﯽ‬ﮐﻨﻨﺪ،ﺧﻼﻗﺘﺮﺷﻮﻧﺪ.‬‬‬‬
‫۲- ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت:‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدی درﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت واﻗﻊ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ،ﮐﺎرﮔﺮان ﭼﻨﺪﻣﻬﺎرﺗﻪ،‬ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺸﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ، ﮐﺎﻧﺒﺎن، ﺧﻮدﮐﻨﺘﺮﻟﯽ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻣﻮاد ﻣﻮردﻧﯿﺎز و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ MRPII‬وﺑﻬﺒﻮدﻣﺴﺘﻤﺮﻫﺴﺘﻨﺪ:‬‬
‫اﻟﻒ) ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ:درﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻬﻨﮕﺎم،ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﺳﺎزی اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی‬ ﮐﺎرﮔﺮاﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد واﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ ﺗﺎ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﯾﻦ ﻧﻮع ازﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی‬ ﮐﺎرﮔﺮان ﭼﻨﺪ ﻣﻬﺎرﺗﻪ اﺳﺖ.‬‬
‫ب) ﺗﻮﻟﯿﺪﺑﺮاﺳﺎس ﮐﺸﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ: ﻧﻈﺮﯾﻪ ﮐﺸﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده ازﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ‬ ﺗﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﺪﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.اﺳﺘﻔﺎده ازﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺸﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ اﻣﮑﺎن‬ ﺗﻮﻟﯿﺪرادر زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﺑﺪان ﻧﯿﺎزاﺳﺖ درﻣﻘﺎدﯾﺮﻣﻨﺎﺳﺐ ودرزﻣﺎن ﺻﺤﯿﺢ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ آورد.‬‬
‫ج) ﮐﺎﻧﺒﺎن:ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ ژاﭘﻨﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻋﻼﻣﺖ وﻣﻌﻤﻮﻻ ﮐﺎرﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل رادر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬ ﻫﻤﺮاﻫﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.ﺑﺮای ﮐﺎرت ﮐﺎﻧﺒﺎن اﺳﻢ ﯾﺎ ﺷﻤﺎره ﺳﺮﯾﺎل ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﺼﻮل، ﻣﻘﺪار،ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻻزم‬ وﻣﻘﺼﺪی ﮐﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ آﻧﺠﺎ ﺣﻤﻞ ﺷﻮد اﺷﺎره ﻣﯽ ﮔﺮدد.اﺳﺘﻔﺎده ازﮐﺎﻧﺒﺎن درارﺗﺒﺎط دادن‬ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.‬‬
‫د) ﺧﻮدﮐﻨﺘﺮﻟﯽ: اﺳﺘﻔﺎده ازﺗﮑﻨﯿﮏ ﺧﻮدﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺮﻓﺮدﺑﺮای اﻃﻤﯿﻨﺎن ازاﯾﻨﮑﻪ وارده ﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ آﻧﻬﺎ اﯾﺠﺎد ارزش اﻓﺰوده ﻧﻤﻮده وﺑﺎﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ.ﺧﻮدﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﯾﻦ اﺟﺎزه را ﻣﯽ دﻫﺪﮐﻪ‬ اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت وﮐﺎرﻫﺎی ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺿﻌﯿﻒ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ودرﻣﺤﻠﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ازﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا وﻗﻮع ﯾﺎﻓﺘﻪ‬اﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺎرآﻣﺪی ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﻮﻧﺪ.‬‬
‫ه) ﺑﻬﺒﻮدﻣﺴﺘﻤﺮ:ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺑﻬﺒﻮدﻣﺴﺘﻤﺮﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮرﻓﺘﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺎﻣﻊ ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ.‬ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺘﻤﺮ ﯾﮏ ﻗﺴﻤﺖ ﺟﺪاﻧﺸﺪﻧﯽ از‪ JIT‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﻮﺛﺮواﻗﻊ ﺷﺪن ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺮﻓﺮد‬ در ﺳﺎزﻣﺎن و ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻮﺳﻂ آن ﻋﺪه ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ درﮔﯿﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻮردﻗﺒﻮل واﻗﻊ ﺷﻮد.‬‬‬
‫۳- ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎ:‬‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎی درون ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی و ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮای ارﺗﺒﺎط ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی‬ وﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ و ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده درﺗﻮﻟﯿﺪ اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد.دوﻧﻤﻮﻧﻪ ازاﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪاز: MRP‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻣﻮادﻣﻮردﻧﯿﺎز، ‪ MRPII‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺳﺎﺧﺖ.‬ MRP‬ﯾﮏ روش ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻮادﻣﻮردﻧﯿﺎزاﺳﺖ ﺗﺎﻃﺒﻖ ﯾﮏ ﺟﺪول زﻣﺎﻧﯽ‬ آﻧﻬﺎراﺗﺤﻮﯾﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ.‪ MRP‬ﯾﮏ روش ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﯾﺎﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﺮای ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی اﺳﺖ.‬ MRPII‬ﻧﯿﺰﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ درﺗﻬﯿﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮای ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮدﺟﻬﺖ‬ اﺟﺮای ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی‪ MRP‬ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده واﻗﻊ ﺷﻮد.‬‬‬‬‬

چرا باید از سیستم تولید بهنگام (JIT) استفاده کنیم؟
زیرا ﻫﻔﺖ ﻧﻮع اﺗﻼف وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ درﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪی ﻣﺸﺨﺺ وﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ. اﯾﻦ ﻫﻔﺖ ﻧﻮع‬ ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮﯾﻦ اﺗﻼﻓﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎوب ﺑﺮوز ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ وﻣﻨﺠﺮﺑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ. اﺳﺎس ﻧﻈﺮﯾﻪ‬ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﯾﺎ ارﺟﺤﯿﺖ ﮐﺎﻫﺶ اﺗﻼﻓﻬﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزی ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت واﻓﺮاد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻞ‬ درﺗﻤﺎﻣﯽ زﻣﺎﻧﻬﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮارﮔﯿﺮﻧﺪ. آﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﻨﻬﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده واﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪﮐﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎﯾﯽ‬ راﺑﺮآورده ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.اﯾﻦ ﻫﻔﺖ ﻧﻮع اﺗﻼف ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:‬
۱- اﺗﻼف ﻧﺎﺷﯽ ازﻣﺎزاد ﺑﻮدن ﺗﻮﻟﯿﺪ:‬ اﺗﻼﻓﻬﺎی ﻧﺎﺷﯽ ازﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎزاد ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎرو زﻣﺎن اﺗﻼف ﺷﺪه ﻧﯿﺮوﯾﯽﮐﻪ درﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺻﺮف ﺷﺪه ، ﻣﻮاداوﻟﯿﻪ اﺿﺎﻓﯽ، ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ، اﺳﺘﻔﺎده اﻓﺮاﻃﯽ ازﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت وﺗﻌﻤﯿﺮاﺳﺎﺳﯽ.
۲- اﺗﻼف ﻧﺎﺷﯽ ازﺣﺮﮐﺎت اﺿﺎﻓﯽ:‬ ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ اﺿﺎﻓﯽ ﻣﻮادوﺗﺠﻬﯿﺰات ﺑﺮای ﺑﺮاورده‬ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺳﻄﻮح ﻏﯿﺮﮐﺎرای ﺣﺮﮐﺎت وﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن اﺳﺖ.
۳-اﯾﻨﻬﺎ اﺗﻼﻓﻬﺎﯾﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻣﻮاداوﻟﯿﻪ ازاﻧﺒﺎرﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﺴﺘﮕﺎﻫﻬﺎی ﮐﺎری ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. اﯾﻦ اﺗﻼﻓﻬﺎ‬
‫ﻧﺎﺷﯽ ازﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮﻣﻮﺛﺮﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ.‬‬
۴- اﺗﻼﻓﻬﺎی ﻓﺮاﯾﻨﺪ:‬ اﯾﻦ اﺗﻼف ﺷﺎﻣﻞ ﻗﻄﻌﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ ﯾﺎﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺛﺮﻣﯽ ﮔﺬارﻧﺪ.اﯾﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﺷﺎﯾﺪ ﯾﮏ‬ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺿﺮوری درﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ واﻟﺒﺘﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺿﺮوری ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ.آﻧﻬﺎ‬ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﻬﻤﯽ دراﯾﺠﺎد ارزش ﺑﺮای ﻣﺤﺼﻮل ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.‬
‫۵- اﺗﻼف ﻧﺎﺷﯽ اززﻣﺎن اﻧﺘﻈﺎر:‬ اﯾﻦ اﺗﻼف ﺷﺎﻣﻞ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺷﺪن زﻣﺎن ﺣﻤﻞ ﻣﻮﺟﻮدی وواردﺷﺪن آن ﺑﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻌﺪی ﻣﯽ‬ﺷﻮد.زﻣﺎن اﻧﺘﻈﺎراﮐﺜﺮاﻧﺎﺷﯽ ازﺟﺮﯾﺎن ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ ﻣﻮﺟﻮدی دردﺳﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻮده وﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺪم‬ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﮔﺮدد.‬‬
‫۶- ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻣﺤﺼﻮل:‬ اﺳﺘﻔﺎده ازﺑﺎزرﺳﯽ ﭘﺲ ازآﻧﮑﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﯾﺎ ﻧﯿﻤﻪ ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ اﻣﮑﺎن ﮐﺎﻫﺶ ﺿﺎﯾﻌﺎت درﻣﺒﺪا‬ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ. روﺷﻬﺎی ﻧﺎدرﺳﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﻤﺮاﻫﯽ و اﯾﺠﺎد اﯾﻦ ﺑﺎورﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪﮐﻪ‬‬
‫ﺷﺮﮐﺖ درﺣﺎل ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺤﺼﻮﻻت ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﺳﺖ، درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ درواﻗﻊ اﯾﻦ ﻃﻮر ﻧﯿﺴﺖ. ﯾﮏ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ازاﯾﻦ ﺑﺎور،ﺗﻮﻟﯿﺪاﻧﺒﻮﻫﯽ ازﻣﺤﺼﻮﻻت ﺿﺎﯾﻌﺎﺗﯽ اﺳﺖ.‬‬
۷- ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮدی:‬ ﺗﻮﻟﯿﺪاﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮدی اﻧﺒﺎرﮔﺮددﮐﻪ دراﯾﻦ ﺻﻮرت ﺧﻄﺮ آﺳﯿﺐ دﯾﺪن وﯾﺎﺧﺮاﺑﯽ اﻓﺰاﯾﺶ‬ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ.ﺳﺎﯾﺮﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﻏﯿﺮﺿﺮوری ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﻮاداوﻟﯿﻪ وﻗﻄﻌﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺤﺼﻮل‬ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻣﻮردﻧﯿﺎزﻧﺒﻮده اﻧﺪ.‬

ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪:JIT‬‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎزﻫﺎ ﺑﺮای ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪JIT‬در ﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ و آﻣﺎده ﺳﺎزی ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﯾﮏ‬ ﺳﺎزﻣﺎن ﻗﺒﻞ ازﻣﺒﺎدرت ﺑﻪ اﺟﺮای ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ JIT‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻧﻮﻋﺎ ﺷﺎﻣﻞ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ،ﻧﻔﻮذ‬ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﻬﺴﺎزی ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎرو اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.‬‬‬‬
۱- ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ:‬
‫اﯾﻦ ﻧﯿﺎزﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ دﻗﯿﻘﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺪﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻇﺮﻓﯿﺘﻬﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی وﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ درﮐﺠﺎ‬ اﯾﺴﺘﺎده اﺳﺖ.ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‪ JIT‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎدرﺑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده‬ ودراﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮات درزﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی زﯾﺮﻣﻔﯿﺪواﻗﻊ ﺷﻮد:‬ ﻧﯿﺮوی ﮐﺎرﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف ﯾﮏ ﻧﯿﺎز ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﯿﺮوی ﮐﺎرراﺻﺮف ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﻪ‬‫ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد.ﺑﻌﻼوه ﻧﯿﺮوی ﮐﺎرﺑﺎﯾﺪﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎ وداﻧﺶ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎزﺑﺮای اﻧﺠﺎم وﻇﺎﯾﻒ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬‬ ﺗﻮﻟﯿﺪآﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ.‬ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻓﺮادﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻧﻤﻮده وﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺗﻄﺒﯿﻖ ﺧﻮدﺑﺎﺗﻐﯿﯿﺮات را داﺷﺘﻪ‬‫ﺑﺎﺷﻨﺪ.‬ اﯾﺪه ﺑﻬﺒﻮدﻣﺴﺘﻤﺮﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ درﻓﻠﺴﻔﻪ واﻫﺪاف ﺷﺮﮐﺖ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد.‬‫ اﺳﺘﻔﺎده ازﮔﺮوﻫﻬﺎی ﮐﺎری ﺑﻄﻮرﺟﺪی ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ واﺟﺮای ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ.‬‬‬‬‬
‫۲- ﻧﻔﻮذ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ:‬‬
‫اﯾﻦ دردﻋﻮت واﯾﺠﺎداﻧﮕﯿﺰه ﺑﯿﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺑﺮای ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‪ JIT‬ﻣﻮﺛﺮﺧﻮاﻫﺪﺑﻮد.اﯾﻦ ﯾﮏ ﺷﺮط ﻣﻬﻢ‬ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ‪ JIT‬ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان اﻧﮕﯿﺰش وﻣﺸﺎرﮐﺖ اﯾﺠﺎدﺷﺪه درﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺑﺮای ﺑﻪ وﺟﻮدآوردن‬ ﯾﮏ ﻓﺮاﯾﻨﺪﮐﺎری ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ دارد. ﻓﺮﻫﻨﮓ دررﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪﺑﺮای اﻧﻌﮑﺎس‬ ﻋﻘﺎﯾﺪی ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‪ JIT‬ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪﺗﺎﺣﺪود ﻣﻌﯿﻨﯽ اﺻﻼح ﺷﻮﻧﺪ.‬‬‬‬‬
۳- ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﻬﺴﺎزی ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر:‬
‫اﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻼﺷﻬﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ وﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ اﺗﻼﻓﻬﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه،ﺑﻬﻢ رﯾﺨﺘﮕﯽ وﻣﻮاﻧﻊ‬ ﻣﺰاﺣﻢ ازﻣﺤﯿﻂ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻣﻮادﻏﯿﺮﺿﺮوری ﯾﮏ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺮای ﺑﻬﺮه وری،اﯾﻤﻨﯽ و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺴﻮب‬ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ. ﺑﺮﻃﺮف ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻮاد ﻏﯿﺮﺿﺮوری ﺑﻪ ﮐﺸﻒ ﺳﺎﯾﺮﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺻﺤﯿﺢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‬ ﻧﯿﺰﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ.ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﻬﺴﺎزی ﺑﻄﻮر ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﻬﺒﻮدآن‬ دﺳﺘﻪ ازاﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺑﻄﻮرﻣﺴﺘﻘﯿﻢ وﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ‬ وﻣﻨﺠﺮﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻬﺮه وری وارﺗﻘﺎی ارزش درﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﻬﺒﻮد ﺑﻄﻮرزﯾﺎدی‬ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ،ﺳﻄﺢ اﻧﮕﯿﺰه ﮐﺎرﮐﻨﺎن،ﺗﻨﺎوب ﺗﻮﻗﻔﺎت ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت،ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮاد،ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﮐﺎرﮐﻨﺎن‬ وﺳﻄﻮح ﻣﻮﺟﻮدی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.ﺷﻨﺎﺧﺖ اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ درﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﺗﺮﺗﻮﻟﯿﺪ وﮐﻤﮏ ﺑﻪ‬ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﻬﺒﻮد ﺳﻬﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.‬‬
‫۴- اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی:‬‬
‫اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی درﺑﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮای ﺗﻄﺒﯿﻖ‪ JIT‬ﻧﯿﺰﯾﮏ ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎزاﺳﺖ. ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻤﮑﻦ‬ اﺳﺖ ﻧﯿﺎزﺑﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻄﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎرﻣﺸﮑﻠﺘﺮ ازآﻧﻬﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺧﻮﮔﺮﻓﺘﻪ،‬ ﭼﺮاﮐﻪ ‪ JIT‬ﺗﺠﺮﺑﻪ ای ﺧﯿﻠﯽ ﺟﺪﯾﺪاﺳﺖ وﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ای راﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻤﯿﻞ ﺧﻮاﻫﺪﻧﻤﻮد. ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻄﺒﯿﻖ اﯾﻦ‬ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن درﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت وﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی‬ ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ.ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﯾﺪ اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی را درﭼﻬﺎرﺳﻄﺢ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮاردﻫﺪ.ﺗﻌﺪﯾﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮات درﺣﺠﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ،اﺻﻼح ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺗﻮﻟﯿﺪ ،اﻧﺘﺨﺎب ﺗﺠﻬﯿﺰات و اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر.‬‬‬‬

ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم:‬
درﺻﺪ زﯾﺎدی ازﻋﺪم ﻣﻮﻓﻘﯿﺘﻬﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺪم اﺟﺮای آن ﺑﺮاﺳﺎس ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎﻣﻞ‬ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎرﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺟﻬﺖ اﺟﺮای ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻟﮕﻮی‬ زﯾﺮﺗﻌﺮﯾﻒ واﯾﺠﺎدﻧﻤﻮد،ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺘﺸﮑﻞ از:‬
‫اﻟﻒ: آﮔﺎﻫﯽ وﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﻧﻈﺎم ﺑﻬﻨﮕﺎم.‬‬
‫ب: ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻤﯿﺘﻪ راﻫﺒﺮی Steering Committee‬‬)‬
‫ج: ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮوه ارزﯾﺎﺑﯽ.‬‬
‫د: ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن.‬‬
‫ه: دراﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ وﻓﺮﺻﺘﻬﺎی ﺑﻪ وﺟﻮدآﻣﺪه ﺗﻌﯿﯿﻦ‬‬
‫ﮔﺮدد.ﭘﺲ ازاﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ واﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای ﭘﺮوژه ﺑﻬﺒﻮددرﺷﺮﮐﺖ ﺷﮑﻞ‬‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪﮔﺮﻓﺖ.‬‬
در صورت استقبال خوانندگان عزیز در قسمت های بعدی به بیان چگونگی اجرای سیستم تولید به هنگام(JIT) در کارخانجات تولیدی می پردازم.